| Amsterdam jest jednym z wiekszych centrów finansowych swiata. Tu znajduja sie siedziby trzech najwiekszych banków Holandii: Rabobank, ING i ABN Amro, gdzie ten ostatni znajduje sie na 5 miejscu najwiekszych europejskich banków po: Deutsche Bank, Crédit Agricole, Crédit Suisse Holdings, HSBC Holdings. |
Wenecja jest Amsterdamem poludnia
Amsterdam jest bardzo popularnym turystycznie miastem, ba! ... jest tak popularny i znany na calym swiecie, ze kazdy potrafi cos o nim powiedziec choc wielu ma trudnosci z okresleniem gdzie lezy i jakiego kraju jest stolica. Amsterdam jest bardziej znany niz kraj w którym lezy. Na przyklad w amerykanskiej ankiecie 70% rozmowców podaje, ze Amsterdam jest stolica... Danii.
| 60 teatrów, 130 galerii sztuki, 35 muzeów, 40 kanalów, 400 mostów nad nimi i... 500 000 rowerów. |
To jest miasto ludzi mlodych, relaksowa atmosfera letnich imprez pod golym niebem, przytulnych klubów i barów oraz niezwykla otwartosc i serdecznosc mlodych Holendrów przyciagaja tlumy ich
| Powstanie Amsterdamu datuje sie na 1275 - z tego roku pochodzi pierwsza pisemna wzmianka o osadzie przy tamie (dam) nad rzeka Amstel. |
Jednak miasto ma tez cos do zaoferowania bardziej statecznym turystom. Dla nich wystarczajacim powodem do odwiedzenia Amsterdamu moze byc Muzeum Van Gogh'a lub Rijksmuseum ze zbiorami sredniowiecznego malarstwa niderlandzkiego (patrz: sztuka.
Tak wiec stolica Holandii oferuje kazdemu atrakcje odpowiadajaca jego gustom i dlatego trudno tego miasta nie polubic.
| Nieudany desant aliantów pod Arnhem we wrzesniu 1944 zaowocowal zupelnym odizolowaniem pólnocnych prowincji Holandii od reszty kraju. Zima 1944-45 zyskala w Holandii nazwe "Zimy Glodu" (hongerwinter). Glód kosztowal zycie wielu amsterdamczyków. W ta zime, w poszukiwaniu drzewa na opal, rozebrano w Amsterdamie tysiace pustych, glównie pozydowskich domów. Na trzy dni przed koncem II Wojny Swiatowej; 5 maja 1945 - kapituluja Niemcy w Holandii. |
Amsterdam chodzi spac pózno: wiekszosc sklepów otwiera swe drzwi dopiero o 10.00 a cafés sa otwarte do 2.00.
W samym centrum znajduje sie tez "dystrykt czerwonych lamp". Prostytutki siedza w oknach wystawowych (jesli akurat nie sa zajete) zachwalajac swe uroki. Sex-shopy i peep-showy co krok.
Kazdy Amsterdamczyk mowi po angielsku i to chetnie. Wielu wlada tez niemieckim i francuskim.
Pogoda zima: temperatuty okolo zera i bez sniegu. Latem: temperatury 20-25°C z pogoda bardzo rózna. Jesien i wiosna sa cieple ale czesto mokre. Pogoda na jutro w holenderskiej telegazecie.
Spacer po Amsterdamie
Centrum Amsterdamu jest stosunkowo male i znakomicie sie nadaje do pieszego zwiedzania. Misto jest bezpieczne i nawet w "rózowej dzielnicy" wokól Oude Kerk (Stary Kosciól) masy turystów moga bezpiecznie spacerowac. Zlodzieje kieszonkowi zdarzaja sie i tu, tak jak we wszystkich duzych mistach. Wystrzegaj sie chodzenia po drogach rowerowych! Wiele tych dróg wyglada jak chodnik i nieobeznany turysta moze miec bolesne zdezenie z nieznajacymi listosci rowerzysta lub co gorsza motorowerem. Takze badz ostrozny przy przekraczaniu ulic, nawet jak masz zielone swiatlo.
Historyczne centrum Amsterdamu zbudowane jest (jak i wiele innych miast Holandii) jak szereg centrycznych pierscieni, zupelnie jak sloje w drzewie, co jest dobrze widoczne na planie miasta (221K).
Centrum mista otoczone bylo fosa - kanalem (po holendersku: gracht lub singel) i w miare rozrastania sie miasta, dochodzily nastepne zewnetrzne fosy. W ten sposób plan dzisiejszego Amsterdamu przypomina pajeczyne z centrum przy Dworcu Glównym (Centraal Station), promieniscie odchodzacymi ulicami i poprzecznymi fosami-kanalami. Wewnetrzny pierscien nazywa sie Singel, nastepny Herengracht (Panska fosa), dalej Keizergracht (Cesarska fosa), Prinsengracht (Ksiazeca fosa) i ostatni Singelgracht - zamykajacy centrum mista. Herengracht jest najokazalszy, niewatpliwie warty spaceru, za to Prinsengracht jest ze swoimi domami na wodzie moze najbardziej oryginalny. Centralnym punktem miasta jest plac Dam (Tama) z polozonym przy nim palacem królewskim, gabinetem figur woskowych Madame Tussaud, eleganckim domem towarowym "Bijenkorf" i Hotelem "Krasnapolsky". Monument na Dam byl miejscem spotkan hippisów z calego swiata w latach '60. Od placu Dam odchodzi najbardziej znana Amsterdamska ulica handlowa: Kalverstraat. Amstrdam lezy przy ujsciu rzeki Amstel i stad tez pochodzi jego nazwa Amstel - Dam, czyli tama na Amstel.
Sklepy
W Amsterdamie wiekszosc sklepów otwartych jest 7 dni w tygodniu. Glówne ulice handlowe to Nieuwendijk (od dworca do Dam), dalej przechodzac przez Dam wchodisz na Kalverstraat i Leidsestraat.Na Dam duze domy towarowe: "Bijenkorf" i "Magna Plaza". Za palacem królewskim miesci sie duzy supermarket, otwarty 7 dni w tygodniu do 22.00.
Rokin, Heiligeweg, P.C. Hoofstraat i Beethovenstraat - to jeszcze kilka znamienitych ulic handlowych.
Interesujacy jest plywajacy targ kwiatów przy Singel, pchli targ na Waterlooplein.
Oczywiscie Amsterdam to tez diamentowe miasto. Warto zajrzec (gratis) do fascynujacych szlifierni i sklepów Gassan i Coster Diamonds, wieksze grupy moga poprosic o przewodnika.
Komunikacja miejska
Amsterdam ma bardzo dobrze rozwinieta komunikacje miejska. Gesta siec polaczen tramwajowych, wydzielone drogi rowerowe. Miasto jest poza tym stosunkowo nieduze, wiec wiekszosc atrakcyjnych miejsc z latwoscia mozna odwiedzic pieszo.Amsterdamskie metro wydaje mi sie nieatrakcyjne lub raczej malo przydatne dla turysty, poniewaz jest to tylko jedna linia metra biegnaca od dworca glównego (CS) na poludniowy-wschód miasta.
Pod adresem Openbaar Vervoer Reisinformatie (Informacja Ogolnokrajowej Komunikacji Publicznej) mozna wytyczyc dowolne trasy przejazdowe po terenie calego kraju (ReisWijzer).
Tramwaje
Bilety komunikacji miejskiej nazywaja sie strippenkaart i mozna je kupic u kierowcy lub konduktora, w zaleznosci od rodzaju tramwaju lub autobusu. Jednak sporo taniej jest zaopatrzyc sie w strippenkaart wczesniej. Kupic je mozna na stacji kolejowej, poczcie i kazdym sklepie z papierosami. Kosztuja ƒ15 za bilet-pasek z 15 paskami (strippen). Przejazd stepluje sie na ogól samemu w zóltym automacie w tramwaju. Kasuje sie tyle pasków przez ile stref sie przejezdza. Minimum dwa paski. Wiec gdy poruszasz sie po centrum miasta kasujesz drugi pasek (pierwszy zostawiasz czysty). Gdy jedziesz przez dwie strefy (zone) kasujesz trzeci pasek, zostawiajac dwa powyzsze czyste.Od momentu podsteplowania strippenkaart jest wazna godzine, niezaleznie jak czesto sie przesiadasz i w jaki srodek komunikacju miejskiej.
Do kupienia sa tez dniowe i tygodniowe abonamenty na cala komunikacje miejska.
Na jedna strippenkaart moze jechac wiecej osób - po prostu kasujesz dla danej osoby nastepne dwa paski.
Czekajac na przystanku trzeba dac znak (zamachac) szoferowi aby sie zatrzymal jesli chcesz wsiasc. Naciskajac guzik przy drzwiach sam otwierasz sobie drzwi tramwaju.
Tak samo przed przystankiem na którym chcesz wysiasc naciskach jeden z czerwonych guzików STOP aby dac znac szoferowi, ze bedziesz wysiadal. Przy wysiadaniu znowu naciskasz guzik otwierajacy drzwi.W informacji turystycznej (VVV-Amsterdam) lub w przy dworcu glównym (w biurze GVB) w Amsterdamie dostaniesz gratis plan komunikacji miejskiej.
Tramwaj numer 20 przejezdajacy kolo dworca glównego na swej trasie przejezdza obok najwiekszych turystycznych atrakcji Amsterdamu.
Tramwaje kursuja do okolo pólnocy, po tym sa nocne autobusy.
Rowery
Dla osób sprawnie poruszajacych sie na rowerze sa one najszybszym sposobem poruszania sie po Amsterdamie. W wielu miejscach w miescie mozna wypozyczyc rowery po oplaceniu kaucji i okazaniu legitymacji. Rowery nalezy dobrze zamykac mocujac do czegos solidnego bo sa kradzione nagminnie.
